نرخ بهره فلان بانک 20% سالیانه است، حتماً این جمله را شنیده اید. این نرخها توسط بانک مرکزی کشورها تعیین میشوند، که باتوجه شرایط اقتصادی هر کشور ممکن است این نرخها نیز تغییر کنند.
سیاست نرخ بهره منفی یک سیاست پولی غیرمتعارف است که معمولا بر اساس آن، نرخ بهره اسمی هدف، بهصورت منفی تعیین میشود. NIRP مخفف عبارت Negative Interest Rate Policy و به معنی سیاست نرخ بهره منفی است. این یعنی سپردهگذاران بهجای اینکه بابت قراردادن سپردههای خود در بانک بهره دریافت کنند، برای سپرده کردن پول خود در یک حساب، باید هزینه هم پرداخت کنند.
Negative Interest Rate Policy
همانطور که گفتیم کشورها در زمانهای مختلف براساس شرایط حاکم بر کشور ممکن است که شرایط اقتصادی متفاوتی را نیز تجربه کنند. در دورههایی که اقتصاد یک کشور در رکود است یا قیمتها درحال کاهش هستند، مردم و شرکتها بهجای اینکه پول خود را خرج یا سرمایهگذاری کنند، آن را ذخیره میکنند. در این حالت تقاضای کل به شدت کاهش مییابد که منجر به کاهش قیمتها، کاهش خرید و فروش، کاهش تولید و افزایش بیکاری میشود.
هنگامی این رکود به بیش از اندازه برسد، بانکهای مرکزی برای کنترل اوضاع اقتصادی و حمایت از تولید نرخ بهره را کاهش میدهند. در بعضی از موارد خاص، اگر رکود بیش از اندازه باشد یا کشور در یک بحران اقتصادی فرو رفته باشد، نرخ بهره را منفی درنظر میگیرند.
هنگامی که نرخ بهره به زیر صفر برسد و به اصطلاح منفی شود، هزینه استقراض شرکتها و افراد کاهش مییابد و در نتیجه تقاضا برای وامها، سرمایهگذاریها و مخارج مصرفی افزایش مییابد. بانکها راحتتر وام میدهند و وام گیرندهها بیشتر تمایل دارند که پول خود را بهجای اینکه با پرداخت هزینه در بانک سپردهگذاری کنند، آن را خرج یا سرمایهگذاری کنند. به این ترتیب محرک اقتصادی در کشور تقویت خواهد شد.
در این بین برخی از بانکهای خورد یا خصوصی، ترجیح میدهند بهجای اینکه هزینههای ناشی از نرخهای بهره منفی را به عهده سپردهگذاران خورد بیاندازند، آنها را خودشان پرداخت کنند. آنها از این میترسند که مبدا سپردهگذاران پولشان را به وجه نقد تبدیل کنند. برای جلوگیری از اینکار، گاهی اوقات بانکها این زیان را میپذیرند، حتی اگر به قیمت کاهش سود خودشان تمام شود.
بهعنوان مثال بعد از بحران کرونا در آمریکا بانک فدارل رزرو در یک شب و بدون اعلام قبلی (اواخر آپریل 2020)، نرخ بهره بانکی را از 1.75% به 0.25% کاهش داد. این اقدام به جهت ایجاد محرک اقتصادی و جلوگیری از رکود بیشتر در اقتصاد آمریکا گرفته شد. همچنین تحلیلگران پیشبینی میکنند که با تداوم رکود و بحران کرونا، بانک فدارل رزرو مجبور به اجرای سیاست NIRP در آمریکا خواهد شد.
در ایران، با توجه به بالا بودن نرخ تورم، بهره بانکی هرگز به صفر نزدیک نمیشود. اما از علم اقتصاد میدانیم که بهره واقعی، از کم کردن نرخ بهره از تورم به دست میآید. به این بهره، نرخ بهره واقعی Real interest rate یا RIR میگوییم.
برای مثال زمانی که بهره بانکی 15 اما تورم 20 درصد باشد، بهره بانکی واقعی برابر با 5- درصد خواهد بود.
نرخ تورم - بهره بانکی = RIR
درست است که در این حالت، سپردهگذاران سود دریافت میکنند، اما از آنجایی که سود دریافت شده کمتر از تورم است، در عمل قدرت خرید آنها کاهش پیدا میکند.
نتیجه این سیاست مهاجرت سپردهگذاران به بازارهای دیگر، مثل کالاهای سرمایهای یا بازار سرمایه است.
پس در عمل، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران هم میتواند با پایین آوردن نرخ بهره، پایینتر از نرخ تورم، سیاست پولی NIRP را در پیش بگیرد.
می توانید ویدیوهای بیشتری از تالار بورس را بصورت رایگان در شبکه اشتراک ویدیو آپارات و همچنین کانال یوتیوب تالار بورس دنبال کنید.
صنایع فعال در بورس ایران را می شناسید؟ کدام یک از این صنایع ارزش و اهمیت بیشتری دارند؟ کدام صنایع فعال در بورس ایران سود دهی بالاتری نسبت به سایر صنایع دارد؟ سرمایه گذار باید بر اساس چه معیاری صنعت مناسب برای سرمایهگذاری را انتخاب کند؟در ادامه این مقاله توضیحات دقیقی از صنایع فعال در
Read Moreمجامع بورس هفته آتیمجامع بورس در هفته آتی بدین شرح می باشند: در این مقاله می خوانید اهمیت بررسی حباب گل لاله در قرن هفدهمحباب قیمت یعنی چه؟هلند، اوایل قرن هفدهمشروع حباب گل لالهچرا خریداران خرید میکردند؟و حباب لالهها میترکددرسهای حباب گل لاله برای سرمایهگذاران خودکفا (شرکت اقتصادی و خودکفایی آزادگان)عنوانتاریخ برگزاری مجمعساعتآگهی دعوت به
Read Moreاگر از شما سوال شود 10 کتاب بورسی برتر را نام ببرید؟ چه کتاب هایی را در لیست کتاب های بورسی خود نام می برید؟ در این مقاله به معرفی کتاب بورسی بپردازم. کتابهای خوبی که کمک میکند سرمایه گذاری بهتر، امنتر و سودآوری را تجربه کنید. در این مقاله می خوانید اهمیت بررسی حباب
Read Moreحباب گل لاله چیست؟ شما حاضرید برای یک شاخه گل لاله چقدر پول پرداخت کنید؟ 10 هزار تومان؟ 100 هزار تومان؟ در قرن 17م در هلند، با چند شاخه گل لاله میتوانستید یک خانه بزرگ بخرید! این ماجرا، که به حباب گل لاله یا جنون لاله (Tulip mania) مشهور است، یکی از نخستین و مهمترین
Read Moreسایت تریدینگویو (tradingview) آرزوی برآورده شده هر فعالی در بازارهای مالی است. حتما شما هم برایتان پیش آمده که به نمودار یک دارایی نیاز داشتید ولی نتوانستید آن را پیدا کنید. در اینجا میخواهیم به شما سایتی را معرفی کنیم که بتوانید نمودار تمامی داراییهای جهانی را در یک پکیج داشته باشید و همچنین ابزارهای
Read Moreعرضه اولیه این هفتهعرضه اولیه این هفته و امروز بههمراه لیست کامل شرکتهای جدید که قرار است به زودی عرضه شوند را مشاهده کنید. همچنین میتوانید در انتهای این صفحه، در سامانه اطلاعرسانی رایگان تاریخ عرضه اولیه جدید بورس ثبت نام کنید.اگر با مفاهیم عرضه اولیه آشنا نیستید، این ویدیو را ببینید: عرضه اولیه چیست؟ عرضه اولیه شماره ۱۳ در سال
Read Moreاگر سوالی در خصوص دورههای آموزش آنلاین تالار بورس دارید، لطفاً ایمیل و شماره موبایل خود را وارد کنید، کارشناسان آموزش تالاربورس با شما تماس خواهند گرفت.